الگوی توسعۀ چینی؛ آبی که میتواند سراب شود!
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۳۴۶۸۹
احمد زیدآبادی در یادداشتی در روزنامه هم میهن نوشت: اعتراضهای بیسابقۀ جمعی از شهروندان چینی علیه سیاستِ سختگیرانۀ حزب کمونیست حاکم بر این کشور برای کنترل کامل پاندمی کرونا، بار دیگر وضعیتِ ثبات این کشور در آینده را در کانون توجه صاحبنظران سیاسی و اجتماعی قرار داده است.
چین بهعنوان کشوری که در سالهای متمادی، رشد اقتصادی بیمانندی را تجربه کرده و بهصورت دومین اقتصاد بزرگ جهان درآمده است، همچنان با «مشارکت سیاسی» بهمعنای متداول آن در جهان، بیگانه است و تمام امور این کشور بزرگ، توسط حزبی یکهتاز بهطور انحصاری مدیریت میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در واقع بههمان میزان که چین در سالهای اخیر در حوزۀ اقتصاد رو به توسعۀ فزاینده داشته است، در حوزۀ سیاسی به سمت انحصار و تمرکز روزافزونِ قدرت دولت پیش رفته است.
شیجینپینگ، رئیسجمهور کنونی چین، حتی برخلاف برخی از پیشینیان خود، از مشارکت کادرهای حزب کمونیست در روند تصمیمگیریهای کلانِ کشور کاسته و با ارتقای نقش شخصی خود در نظام سیاسی، رؤیای حکومتی مادامالعمر در چین را در سر میپروراند.
در ادبیات مربوط به امر توسعه، همواره این پرسش مطرح بوده است که آیا نسبت خاصی بین توسعۀ اقتصادی و توسعۀ سیاسی در یک کشور وجود دارد؟ بهعبارت دیگر، آیا یک کشور میتواند بهرغم توسعۀ اقتصادی مداوم، از مشارکت عموم مردم در ادارۀ کشور یا همان توسعۀ سیاسی جلوگیری کند و با انحصار قدرت در دست یک فرد یا حزب، ثبات سیاسی درازمدت را در آن کشور به وجود آورد؟
بسیاری از صاحبنظرانِ امر توسعه بر این باورند که توسعۀ سیاسی پس از یک دوره رشد و توسعۀ اقتصادی امری گریزناپذیر است و چنانچه دولتی با وجود توسعۀ اقتصادی، مانع از توسعۀ سیاسی شود، لاجرم با بیثباتی داخلی روبهرو خواهد شد.
این نظریه در ابعاد مختلفی از جمله در بُعد روانشناسی مطرح شده است. از نقطهنظر روانشناسی، مردمی که از زنجیر اسارت فقر و فلاکت خلاص میشوند و نیازهای زیستی ابتدایی آنها مرتفع میشود بهطور خودکار در پی رفع نیازهای متعالیتر خود برمیآیند و یکی از این نیازهای متعالی، دخالت مؤثر در تعیین سرنوشت سیاسی کشور خود از طریق مشارکت در روندهای انتخاباتی و دیگر سازوکارهای تعریفشده برای این موضوع است.
بنابراین، از این منظر، توسعۀ سیاسی ضرورت توسعۀ اقتصادی است و چنانچه مسیر آن توسط دولت حاکم مسدود شود، شهروندان با توسل به انواع اعتراضهای مشروع و غیرمشروع، نظم و ثبات سیاسی و اجتماعی را به مخاطره میاندازند و بدینوسیله روند رشد و توسعۀ اقتصادی را نیز مختل میکنند.
با این حال، برخی صاحبنظران، علاقه به مشارکت سیاسی در جوامع مختلف را به فرهنگ آن جوامع نسبت میدهند و مردم برخی از کشورها را اصولاً بیعلاقه یا بیتفاوت در برابر مشارکت و توسعۀ سیاسی معرفی میکنند.
از جمله کشورهایی که بهعنوان مصداقِ این نوع فرهنگ معرفی میشوند بهطور مشخص چین است! برخی نظریهپردازان، فرهنگ مردم چین را فارغ از سطح رفاه اقتصادی آنان، بیعلاقه به مشارکت سیاسی در امور خود میدانند و از همین رو، از الگوی خاصِ توسعۀ چینی بهعنوان نظامی تکحزبی با مدیریت سیاسی انحصاری و متمرکز در کنار رشد و توسعۀ فزایندۀ اقتصادی سخن به میان میآورند.
این در حالی است که اعتراض اجتماعی چینیها که علاوه بر مخالفت با سیاست سختگیرانۀ دولت برای مقابله با پاندمی کرونا، جنبههای سیاسی نیز به خود گرفته و نوع رهبری شیجینپینگ را هدف قرار داده است، خود میتواند شاهدی بر ابطال نظریۀ بیتفاوتی فرهنگی چینیها نسبت به مشارکت سیاسی تلقی شود و آن نظریه را از اساس بیاعتبار سازد.
واقعیت این است که علاقه به توسعۀ سیاسی بیش از آنکه جنبۀ روانشناسانه داشته باشد، جنبۀ اقتصادی دارد و به منافع اقشار مختلف اجتماعی مربوط میشود.
اقشاری که از رهگذر توسعۀ اقتصادی به موقعیت و منافع مشخصی دست مییابند، بهطور طبیعی حضور در نظام تصمیمگیری سیاسی را طلب میکنند. نظام سیاسی به عنوان مرکز توزیع و تخصیص درآمدها و جهتگیریهای اقتصادی کلان کشور، نقش بسیار مهمی در تضعیف و تقویت اقشار مختلف اجتماعی دارد و بنابراین، هر قشری که بهواسطۀ توسعۀ اقتصادی به سطحی از رفاه و امکانات دست پیدا میکند، برای تقویت موقعیت و تضمین منافع خود، خواهان مشارکت در نظام تصمیمگیری سیاسی است. اگر نظام سیاسی از انعطاف لازم برای پذیرش مشارکت طبقات و اقشار گوناگون اجتماعی برخوردار نباشد، دیر یا زود با مخالفت و عصیان آنها روبهرو میشود و ثباتش به خطر میافتد.
از این رو، آنچه به عنوان الگوی توسعۀ چینی مطرح میشود، بدون توجه به فرجام امر توسعه و فقط براساس مقاطع میانی این روند صورتبندی شده است. در حقیقت، چینیها نیز تفاوتی ماهوی با مردم دیگر مناطق جهان ندارند و چنانچه دولت این کشور راه مشارکت سیاسی آنان را در ادارۀ امور کشور نگشاید، چهبسا با بیثباتی بیسابقهای روبهرو شود، بهطوریکه تمام دستاوردهای رشد اقتصادی چند دهۀ اخیر را هم به باد فنا دهد و رؤیای تبدیل شدن به مقام نخست اقتصادی در جهان در دهۀ آینده را به کابوس تبدیل سازد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: چین احمد زیدآبادی توسعۀ اقتصادی مشارکت سیاسی توسعۀ سیاسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۳۴۶۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مسیر اجرایی با انتخاب نماینده اصلح ترسیم میشود/نمایش نشاط عمومی با مشارکت مردم
فعال سیاسی با بیان اینکه انتخابات دور دوم مجلس به لحاظ اهمیت تفاوتی با انتخابات دور اول ندارد، گفت: مشارکت بالای مردم در این دوره نشاط عمومی را به نمایش میگذارد.
به گزارش مشرق، مهدی فضائلی درباره اهمیت حضور مردم در دور دوم انتخابات مجلس اظهار داشت: انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی از نظر اهمیت تفاوتی با انتخابات دور اول آن ندارد و همه آن مواردی که باعث اهمیت حضور و مشارکت در انتخابات دور اول مجلس بود، در این دوره نیز به همان اندازه تاثیرگذار است.
وی افزود: مشارکت و حضور در انتخابات مجلس شورای اسلامی به دلیل جایگاه مجلس و نقشی که نمایندگان مردم میتوانند به واسطه بهبود روند قانونگذاری در کشور و نیز نظارت بهتر و دقیقتر بر اجرای قوانین داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است و این موارد در دور دوم انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم مانند دور اول انتخابات نمایندگان وجود دارد.
این فعال سیاسی بیان کرد: البته نمایندگان بسیاری از حوزههای انتخاباتی در همان دور اول با کسب اکثریت آرا، مشخص شدند اما در تعدادی از حوزهها از جمله در تهران، انتخابات به دور دوم کشیده شد که امید است مردم در این دور از انتخابات نیز مشارکت جدی داشته باشند.
هر چقدر مجلس در امر قانونگذاری بهتر عمل کند دستگاهها مسیر دقیقتری خواهند داشت
فضائلی یادآور شد: باید امیدوار باشیم که در شهرهایی که انتخابات مجلس به دور دوم کشیده شده است، مردم انقلابی، فهیم و همیشه در صحنه با درک بالای خود و با اهتمام لازم و مشارکت بالا پای صندوقهای اخذ رأی حاضر شوند.
وی با اشاره به اینکه مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی از دو بُعد حائز اهمیت است، عنوان کرد: در بُعد اول، این اهمیت مربوط به مجلس شورای اسلامی و جایگاه اصلی آن در حوزه قانونگذاری است که وظیفه تقنین قوانین کشور و ریلگذاری را بر عهده دارد و در حقیقت این مجلس است که مسیر اجرایی و آینده کشور را ترسیم میکند.
این فعال رسانهای تاکید کرد: بنابراین هر چقدر مجلس شورای اسلامی در امر قانونگذاری بهتر عمل کند و قوانین مصوب آن دقیقتر و ناظر بر اولویتهای کشور باشد، به طور طبیعی میتوانیم امیدوار باشیم مسیری که دستگاههای اجرایی در آینده بر اساس آن قوانین طی میکنند، دقیقتر و معطوف به اهداف جامعه باشد.
فضائلی گفت: در بُعد دوم، اهمیت مجلس شورای اسلامی به بحث نظارت آن بر اجرای صحیح قوانین بازمیگردد که این امر توسط نمایندگان مجلس انجام میشود و این نظارت هر چه دقیقتر و سالمتر انجام شود، میتواند در اجرای قوانین و در اینکه دستگاههای اجرایی وظایفشان را بهتر و دقیقتر انجام دهند، بسیار موثر باشد.
قانونگذاری و نظارت بر اجرای قوانین در راس وظایف نمایندگان است
وی افزود: البته نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حوزههای دیگر هم نقشآفرینی دارند اما قانونگذاری و نظارت بر اجرای قوانین، در رأس اموری است که باید در آن نقشآفرینی داشته باشند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر مشارکت مردم در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی یک پیام بسیار مهم به همراه خواهد داشت و آن پیام این است که نشاط اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران وجود دارد.
تحلیلگر سیاسی بیان کرد: ابراز و به نمایش گذاشتن این نشاط اجتماعی و سیاسی هم میتواند برای مردم ایران و هم برای کسانی که از بیرون مسائل کشور ما را تحلیل میکنند و بر اساس آن تحلیلها، تصمیمهایی در خصوص نحوه تعامل با جمهوری اسلامی اتخاذ میکنند، موثر باشد.
فضائلی یادآورشد: این نشاط اجتماعی و سیاسی میتواند یک پیام به همراه داشته باشد و در مقابل کسانی که نگاه منفی به کشور ما داشته و رفتارهای خصمانه از خود بروز میدهند، نقش بازدارندگی خواهد داشت.
انتخاب هیات رئیسه مجلس دوازدهم در انحصار نمایندگان تهرانی نخواهد بود
فضائلی گفت: مشارکت بالای مردم در انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی برای دوستان کشور ما در سراسر دنیا هم یک پیام امیدوارکننده و خوشحالکننده را به همراه خواهد داشت و نشاط اجتماعی و سیاسی مردم ایران را در مقابل چشمان آنها به نمایش خواهد گذاشت.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به تعداد بیشتر نمایندگان تهرانی نسبت به نمایندگان شهرستانی، آنها هیات رئیسه مجلس دوازدهم را تعیین خواهند کرد، گفت: به عقیده من انتخاب هیات رئیسه مجلس دوازدهم در انحصار نمایندگان تهرانی نخواهد بود.
این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: البته نمایندگان تهران به لحاظ تعداد، در مجلس دوازدهم تعیینکننده هستند و تاثیرگذاریشان زیاد است ولی این طور نخواهد بود که مجلس دوازدهم و انتخاب هیات رئیسه آن، در انحصار آنها باشد.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برگزار شد و از میان نامزدهای حاضر در عرصه رقابت، ۲۴۵ نفر به مجلس راه یافتند و سرنوشت ۴۵ کرسی باقی مانده در دور دوم انتخابات که در ۲۱ اردیبهشت برگزار میشود، روشن خواهد شد.
تبلیغات دور دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی از بامداد ۱۳ اردیبهشت آغاز شد و تا ساعت هشت صبح پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت ادامه دارد.
طبق اعلام وزارت کشور تعداد رأی صحیح مأخوذه در حوزه انتخابیه تهران یک میلیون و ۵۶۹ هزار و ۸۵۷ رأی بود و از بین نامزدها ۱۴ نفر به طور مستقیم وارد مجلس شدند و ۳۲ نفر دیگر نیز به مرحله دوم انتخابات راه یافتند که برای تصدی ۱۶ کرسی باقی مانده بهارستان در ۲۱ اردیبهشت به رقابت خواهند پرداخت.
حوزههای انتخابیه تبریز، شبستان، میانه، پارسآباد، سمیرم، لنجان، کرج، تهران، ورامین، بیرجند، مشهد، آبادان، رامهرمز، خدابنده، زنجان، شیراز، مرودشت، خرمآباد، قائمشهر، ملایر، کرمانشاه و گنبدکاووس، ۲۲ حوزه انتخابیهای هستند که انتخابات در آنها به دور دوم کشیده شده است.
انتخابات در مرحله دوم نیز در ۸ حوزه انتخابیه تبریز، تهران، آبادان، شیراز، کرمانشاه، خرمآباد، قائمشهر و ملایر به صورت تمام الکترونیکی برگزار میشود.
در تهران برای هر شعبه ۴ صندوق الکترونیکی و در باقی حوزههای انتخابیه برای هر شعبه، ۳ صندوق الکترونیکی در نظر گرفته شده است تا ازدحامی در شعب شکل نگیرد و رأیدهندگان به راحتی و سهولت رأی خود را به صندوق بیندازند.
منبع: ایرنا